Looking through objects. Women in contemporary Polish design.

Prace artystek związanych z naszą uczelnią - Agnieszki Bar, Kariny Marusińskiej  i Alicji Patanowskiej - na wystawie w Tallinie. 

Wystawa Looking Through Objects. Women in Contemporary Polish Design prezentuje sylwetki 16 polskich projektantek działających na pograniczu designu produktowego, kolekcjonerskiego, rzemiosła i sztuki. Założeniem kuratorów jest nie tylko prezentacja prac projektantek, ale także zbudowanie wrażenia realnego kontaktu, spotkania z autorką każdego z obiektów. Przedmiotowi towarzyszy wielkoformatowy portret autorki w studio oraz zdjęcia z pracowni, ukazujące warsztat pracy i narzędzia. Kuratorzy przeprowadzili wywiady z projektantkami, cytaty z tych rozmów towarzyszą prezentacji. Zwiedzający może mieć wrażenie, że odwiedził projektantkę w pracowni i spędził tam chwilę na rozmowie o jej pracy i istocie designu.

Oglądając projekty i „słuchając” autorek poznajemy rożne metody i postawy twórcze. Część projektantek realizuje komercyjne zamówienia, inne używają designu jako odpowiedzi na problemy współczesnego świata. Dla niektórych obiekt użytkowy jest po prostu formą artystycznej wypowiedzi.

Projekt Looking Through Objects. Women in Contemporary Polish Design został wymyślony jako wystawa podróżująca promująca polskie wzornictwo, której towarzyszyć będą siostrzane ekspozycje poświęcone kobietom projektantkom kraju-gospodarza. Estonia jest pierwszym partnerem projektu. Stąd też w Muzeum Sztuk Stosowanych i Designu w Tallinie będzie można obejrzeć dwie wystawy: jedną poświęconą polskim projektantkom i drugą estońskim. Pierwszą przygotowało Muzeum Narodowe w Gdańsku, a drugą miejscowe Muzeum. Opierają się one na tej samej koncepcji, prezentującej nie tylko obiekty, ale także przybliżającej postaci samych projektantek, ich środowisko pracy i przemyślenia na temat twórczości. Koncepcja ta daje nie tylko możliwość uzyskania wglądu w scenę projektową Polski i Estonii, ale także porównania tych krajów i ich środowisk twórczych.

Projektantki z Polski: Agnieszka Aleksandra Bar, Alicja Bielawska, Alicja Patanowska, Anna Bera, Izabela Sroka & Julia Cybis, Justyna Popławska, Karina Marusińska, Karina Królak & Patrycja Smirnow, Magda Jurek, Maja Ganszyniec, Malwina Konopacka, Maria Jeglińska, Megi Malinowsky, Monika Patuszyńska, Róża Brito, Wiktoria Szawiel.

***
Organizator: Muzeum Narodowe w Gdańsku
Partnerzy: Muzeum Sztuk Stosowanych i Designu w Tallinie, Uniwersytet SWPS, Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Tallinie
Kuratorzy: Agnieszka Jacobson-Cielecka, Gian Luca Amadei, Dario Lombardi

Projekt „Looking Through Objects” dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Kultura Inspirująca”

Koordynacja projektu: Muzeum Narodowe w Gdańsku – Agata Abramowicz, Gabriela Brdej, Emilia Pawłusz
Identyfikacja wizualna i projekt graficzny wystawy: Kasia Kubicka
Projekt wystawy: Dominika Janicka

 ***

TEKST KURATORSKI

Gian Luca Amadei, Agnieszka Jacobson-Cielecka

Design mieści się na przecięciu sztuki, rzemiosła i przemysłu. Tak rozumiane wzornictwo, odzwierciedla zmiany kulturowe, społeczne i gospodarcze na przestrzeni lat. W tych zmianach w coraz większym stopniu uczestniczą kobiety, które dawniej widziane jako wspierające projektantów muzy i dziś stały się aktywnymi i niezależnymi uczestniczkami sceny projektowej, twórczyniami postaw i przedsiębiorczyniami. W ciągu ostatnich 10 lat, uważność i kompleksowe, holistyczne myślenie, zyskały rangę kluczowych jakości w działaniach projektowych – zastępując efektowne i sezonowe wzornictwo, które obserwowaliśmy w przeszłości.

Narracja wystawy Looking Through Objects skupia się na kobietach – polskich projektantkach działających w kraju i za granicą. Punktem wyjścia jest kuratorski wybór obiektów dających wgląd w zachodzące w Polsce przemiany. Polskie projektowanie jest dziś obecne na scenie europejskiej bez tradycyjnych przedrostków określających rodowód „wschodnioeuropejski” czy „środkowoeuropejski”. Jeszcze 10 lat temu Polska nie funkcjonowała jako marka projektowa, była jedynie znanym podwykonawcą dla globalnych marek projektowych. Obecnie jest postrzegana jako ceniony partner projektowy, biznesowy i strategiczny, który umie połączyć wysoką jakość designu i rozsądne ceny.

Wybraliśmy szesnaście projektantek i zaprojektowanych przez nie obiektów. Z każdą z nich spotykaliśmy się kilkakrotnie, rozmawiając o ich inspiracjach i twórczych procesach, indywidualnych strategiach i relacji z materią. Chcieliśmy zrozumieć ich wpływ na zmiany zachodzące w polskim designie. Spotykając się z projektantkami mieliśmy świadomość, że Polska^[*] ma długą, wciąż nieopowiedzianą historię kobiet, które odcisnęły piętno na historii i rozwoju designu.

Patrząc poprzez przedmioty (tytułowe Looking through objects) możemy obserwować zarówno społeczne i kulturowe tło ich powstawania, ale też indywidualne historie projektantek. Prezentowane obiekty należą do różnych kategorii: od seryjnej produkcji przemysłowej po kolekcjonerskie unikaty. Obserwujemy różnorodne postawy projektantek, od kreowania pragmatycznych opartych na briefie procesów, po artystyczne, intuicyjne poszukiwania twórczej wolności. Niektóre autorki ręcznie, rzemieślniczo wykonują swoje obiekty, inne głównie zarządzają procesami produkcyjnymi na ich różnych etapach. Niektóre rozwiązują problemy, inne je obserwują i wskazują. Niekiedy to procesy artystyczne stają się siłą napędową dla produkcji przemysłowej, czasami jest odwrotnie. Różnorodność strategii twórczych pokazuje nam, że sztuka, rzemiosło, technologia, które chętnie oddzielamy od siebie są w istocie połączone i mogą współistnieć w jednym projekcie. Design staje się katalizatorem dla sztuki, rzemiosła i przemysłu, a jednocześnie środkiem wyrazu indywidualnych, kreatywnych wyborów autorek.

O KURATORACH

Agnieszka Jacobson-Cielecka, kuratorka wielu wystaw promujących polski i europejski design, krytyczka designu. Wykłada w School of Form, Uniwersytet SWPS w Warszawie.

Gian Luca Amadei, autor książek i dziennikarz zajmujący się projektowaniem i architekturą, badacz, wykładowca Royal College of Art w Londynie.

Dario Lombardi, niezależny fotograf z Wiednia.